– “Piątym Księdzem Bosko”, jak go pieszczotliwie nazywano, czyli czwartym następcą Księdza Bosko, który kierował Zgromadzeniem, był ks. Pietro Ricaldone. Był on Przełożonym Generalnym przez prawie 20 lat (1932-1951) i żył w czasie, gdy bezpośredni kontakt z Założycielem z powodu upływu lat zaczynał się zacierać. Stąd też ciężko pracował, aby zapewnić prawidłowe przekazywanie tradycji salezjańskiej. Był nazywany “kodyfikatorem” ducha Księdza Bosko.

Wezwany do konsolidacji nie tylko ducha, ale także misji salezjańskiej, a co za tym idzie struktur z nią związanych, które podtrzymywały ją w okresie wielkiej ekspansji, z nielicznymi pociechami – podczas jego długich rządów Ksiądz Bosko został kanonizowany (1934), a Matka Mazzarello (1938) i Dominik Savio (1950) beatyfikowani – udzielał się na różnych frontach: wspierał i rozbudował Bazylikę Maryi Wspomożycielki w Turynie; położył podwaliny pod przyszłe wydawnictwo "LDC", służące kształceniu nauczycieli religii, drukujące teksty i pomoce edukacyjne naukowe; w 1940 r. uzyskał od Świętej Kongregacji dekret, na mocy którego w Turynie zostało erygowane Papieskie Ateneum Salezjańskie (PAS); wspierał budowę Świątyni Księdza Bosko na Colle i otwarcie także na Colle szkoły zawodowej na wysokim poziomie.

Jednocześnie nie należy zapominać o ciemnych stronach, z którymi musiał się zmierzyć, takich jak II wojna światowa i prześladowania religijne w Hiszpanii. Zawsze jednak cechowało go zawierzenie Opatrzności Bożej i zaangażowanie na rzecz przekazywania Księdza Bosko w jego autentycznej i integralnej formie.

Co więcej, wraz z nim zaczęły pojawiać się niektóre z elementów typowych dla rządów przełożonego generalnego dzisiejszym rozumieniu: na przykład jako pierwszy zaczął podróżować po całym świecie, spotykając się ze współbraćmi rozsianymi po całym świecie.

Także w Wiązankach, które kierował, a których wszystkie kopie znajdują się w Dokumentach Rady Wyższej, potrafił łączyć tradycję i innowację. Jeśli prawdą jest, że jego wzrok był skierowany na Księdza Bosko i że przyjęta forma przesłania była teraz krótka i zwięzła, prawdą jest również i to, że jako pierwszy opublikował specjalny “Komentarz” do Wiązanki.

Co więcej, wraz z nim Wiązanka stawała się coraz bardziej przesłaniem i zachętą dla całej Rodziny Salezjańskiej, przestając być zróżnicowanym kanałem adresowanym do różnych grup odbiorców (wyjątek stanowi tutaj Wiązanka z z 1935 roku).

Jego pierwsza Wiązanka była poświęcona teologicznej cnocie Miłości (1933), prawie jakby chciał uczynić z niej programowy manifest, który odsyła do serca Ewangelii i życia Księdza Bosko.

Z drugiej strony niektóre z tych Wiązanek łączą się z konkretnymi wydarzeniami historycznymi, które ks. Ricaldone wykorzystuje, aby umieścić je w ramach dobrze sprawdzonego już programu wiedzy i aktualności Księdza Bosko. I w tym kontekście np. wyniesienie do chwały ołtarzy niektórych wielkich świadków salezjańskich nie mogło pozostać niezauważone w jego przesłaniach.

Inne Wiązanki - wszystkie z okresu wojennego i powojennego – odnoszą się do cnót teologicznych i czterech cnót kardynalnych, a tym samym stanowią również zachętę do stawienia czoła różnym przeciwnościom życia z wiarą, nadzieją i miłością oraz zdobycia męstwa poprzez roztropność, sprawiedliwość i umiarkowanie, aby zmienić świat na lepsze.

Inna grupa Wiązanek ks. Ricaldone ponownie przywołuje Księdza Bosko, proponując go jako wzór dla salezjanów i młodych ludzi i zachętę do wcielania w życie jego trzech wielkich miłości: do Jezusa w Najświętszym Sakramencie, do Maryi Wspomożycielki i do Papieża.

Także praca, zarówno intelektualna, jak i organizacyjna, była częstym tematem jego przesłań, co zresztą było również mocną stroną jego życia (ks. Ricaldone napisał wiele na temat edukacji, rolnictwa, formacji salezjańskiej i duchowości, co spotkało się także z wielkim uznaniem).

Również inne kwestie, które były nieobce Księdzu Bosko i ważne dla każdego z jego wychowanków, nie mogły być pominięte: miłość do młodzieży (1951), ubóstwo (1936) i pokora (1952).

Poniżej przytoczone zostały wszystkie te wiązanki-przesłania, które skierował ks. Ricaldone do Rodziny Salezjańskiej:

1933: Do wszystkich: “Myślmy dobrze o wszystkich, mówmy dobrze o wszystkich, czyńmy dobrze wszystkim”.

1934 (Kanonizacja Księdza Bosko): “Ksiądz Bosko zachęca nas do uświęcania się poprzez czystość życia. Świętość to czystość”. 1935: - Do wszystkich: “Wierność nauczaniu św. Jana Bosko we wszystkim i pod każdym względem”.

- Do salezjanów: “Wierność Konstytucjom, Regulaminom, tradycjom, metodom i dziełom właściwym Zgromadzeniu”.

- Do uczniów: “Przestrzeganie Regulaminu i pobożności eucharystycznej”.

- Do byłych wychowanków: “Niech każdy z ich domów będzie prawdziwym małym domem salezjańskim, w którym nasz Ojciec króluje swoim duchem”.

1936: “Wiedza, miłość i praktyka ewangelicznego ubóstwa zapewniają nam szczęście doczesne i dobra wieczne”.

1937: “Pielęgnujmy pobożność eucharystyczną zgodnie z nauczaniem i praktyką świętego Jana Bosko”.

1938: “Uświęcajmy pracę duchem i dziełami świętego Jana Bosko”.

1939: “Idąc za przykładem i duchem św. Jana Bosko, uświęcajmy radość, rekreację i rozrywkę”.

1940: “Św. Jan Bosko zachęca nas, abyśmy zawsze i konkretnie praktykowali nauczanie katechetyczne i formację religijną, czyniąc to z największym szacunkiem w naszych domach, a zwłaszcza w Oratoriach świątecznych”.

1941: “Dla upamiętnienia pierwszej Mszy św., odprawionej przez św. Jana Bosko w dniu 6 czerwca 1841 r., oddajemy cześć katolickiemu kapłaństwu, ukazując jego wielkość i gorliwie wspierając powołania kapłańskie”.

1942: “Żyjmy intensywnie życiem miłości. Miłością do Boga, miłując Go ponad wszystkie osoby i rzeczy; miłością do bliźniego w myśli, słowie i uczynku”.

1943: “Otwórzmy nasze serca na nadzieję: Bóg jest naszym Ojcem. Maryja Wspomożycielka jest naszą Matką. Z nieba czuwaj nad nami, Ojcze, Nauczycielu, Przewodniku, Święty Janie Bosko”.

1944: “Zbliżmy się do Boga z pełnią wiary”.

1945: “Najwyższa roztropność w słowach i czynach”.

1946: “Praktykujmy cnotę sprawiedliwości wobec Boga i bliźniego”.

1947: “BĄDŹMY SILNI: w przezwyciężaniu namiętności, w znoszeniu i przezwyciężaniu prób, w zdobywaniu wielu dusz dla Boga”.

1948: “Praktykujmy cnotę umiarkowania w używaniu zmysłów i dbałości o ciało”.

1949: “Wzmacniajmy w sobie i szerzmy nabożeństwo do Maryi Wspomożycielki wszędzie i wśród wszystkich”.

1950 (Rok Święty): “Poznać, kochać, bronić Papieża”.

1951 (Beatyfikacja Dominika Savio): “Błogosławiony Dominik Savio zachęca nas do wiernego praktykowania systemu wychowawczego św. św. Jana Bosko”.

1952: “W tym świecie, spustoszonym przez pychę, istnieje pilna potrzeba praktykowania pokory. Pokora jest blaskiem prawdy. Pokora czyni życie radosnym w rodzinach, wspólnotach i społeczeństwie. Pokora jest pewną tarczą czystości”.

Źródło ANS